Argentijns repertoire
Voor de meeste koren is de aanleiding om zich te verdiepen in Argentijnse muziek een plan om de Misa Criolla van Ariel Ramírez uit te voeren. De mis duurt maar ca 18 minuten en wat is dan passend aanvullend repertoire?
Wil je ‘ook iets Argentijns’? Dan is het thema Argentinië, maar dat wil niet zeggen dat het muzikaal bij elkaar past. Tango (rond 1900) of Zuid-Amerikaanse barokmuziek (begonnen bij de Jezuïetenmissies in de 17e eeuw) hebben maar een beperkte verwantschap met de volksmuziek die vooral rond 1800 ontstond. Ze zijn wel allemaal beïnvloed door immigratie.
Een tweede mogelijkheid is een groot deel van het programma koorwerk van Ramírez te zingen, meestal de kerstcantate Navidad Nuestra en/of de Misa por la Paz y la Justicia.
De Misa Criolla wordt ook wel gecombineerd met andere 20e eeuwse religieuze muziek, waarbij er vaker voor Rutter wordt gekozen dan voor Messiaen of Pärt. Nadeel is dat daarvoor heel andere begeleiding nodig is, wat extra kosten en organisatie met zich meebrengt, tenzij voor a capella repertoire wordt gekozen.
Partituren van Argentijnse muziek zijn vaak moeilijk te vinden omdat ze zelden uitgegeven worden. lees meer …
Begeleiding
Argentijnse muziek kent voor Europeanen deels bijzondere instrumenten (volksmuziek) of een bijzonder gebruik van een instrument (bijvoorbeeld de chicharra, het krekeleffect op de viool in de tango). Dat betekent dat je meestal niet een willekeurige Nederlandse instrumentalist kunt vragen het te spelen.
Afgezien van de techniek zijn Europese musici meestal ook niet gewend aan de Argentijnse ritmes. Alleen percussionisten zijn vaak wel vertrouwd met de muziek. In het algemeen kun je het beste een groep musici contracteren, die zich gespecialiseerd heeft in deze muziek. Voor volksmuziek zijn dat meestal Zuid-Amerikanen, die in Nederland wonen, voor tango ook vaak in het genre gespecialiseerde Nederlanders. Je kunt een aantal groepen vinden op onze linkspagina. Lees meer over Argentijnse instrumenten …
Koor en solisten
Voor solisten geldt hetzelfde als voor de instrumenten: zowel technisch als ritmisch kun je niet van iedere tenor een authentieke Misa Criolla verwachten. Er zijn wel enkele solisten in Nederland die het repertoire aankunnen en de laatste vaste tenor van Ramírez, Javier Rodríguez, doet regelmatig een tournee door Europa, meestal rond december.
Natuurlijk is het voor Nederlands koorzangers ook moeilijk de Argentijnse ritmes te zingen. Vooral de ritmes waarbij tegelijkertijd een 3/4 en een 6/8 maat te horen is, zoals de chacarera, vragen veel oefening en bij voorkeur een goede oefen-cd.
Omdat koren niet vaak in het Spaans zingen moet er meer op de tekst geoefend worden. Anderzijds gebruiken Argentijnse componisten veel gezongen klinkers of neuriën.
Zaal of kerk
Snelle ritmes en het gebruik van percussie leveren problemen op in een galmende ruimte: de achterste rijen horen dan geen enkel detail van de muziek meer. Die grote kerk, waarin uw polyfone werken zo prachtig uitkomen, is meestal voor Zuid-Amerikaanse muziek een ramp. Professionele geluidsversterking is dan noodzakelijk.
Een relatief vierkante kerk is gunstiger dan een langgerekte omdat het publiek dan altijd relatief dicht bij de uitvoerenden zit en minder last heeft van de galm.
De beste keus is een theaterzaal met goede geluidsversterking. Daar is de benodigde apparatuur meestal al aanwezig. Een beroemde akoestische zaal, zoals het Concertgebouw, heeft hetzelfde probleem als een kerk!
Geluidsversterking
Ramírez voerde zijn werken altijd uit met geluidsversterking. De combinatie van instrumenten als gitaar en piano maken dat noodzakelijk.
- In een kleine ruimte (zoals een kerk met minder dan ca 300 bezoekers) kan dat gerealiseerd worden met een kleine versterker voor gitaar, basgitaar en eventueel solist. Een begeleidingsgroep kan dat vaak zelf verzorgen, mits er elektriciteit beschikbaar is op het podium. Gebruik bij beperkte geluidsversterking altijd een piano en geen vleugel! Het gaat hierbij om het wat harder laten horen van sommige delen van de muziek.
- In theaterzalen is vaak goede geluidsapparatuur aanwezig. Stem dat altijd goed en tijdig af met musici en theater!
- Kies in grotere kerken altijd voor professionele geluidsversterking door technici die ervaring hebben met deze muziek of die tot de top behoren (ik heb het de jongens van de NPS eens in heel korte tijd perfect zien doen). Het gaat hierbij natuurlijk niet om het harder laten klinken van het geluid, maar om de afstemming tussen stemmen en instrumenten met dure apparatuur en veel kennis.
De Stichting Argentijnse Muziek is altijd bereid met u mee te denken. Leg contact per mail.