Misa por la Paz y la Justicia

Ariel Ramírez zelf ziet de Misa por la Paz y la Justicia als zijn belangrijkste werk, al heeft deze mis nooit veel bekendheid genoten, zelfs niet in Argentinië. Pas de laatste jaren van zijn actieve muzikale leven voerde Ramírez de mis regelmatig in Argentinië uit met zijn eigen ensemble met zanger Javier Rodríguez. Ramírez componeerde de Misa por la Paz y la Justicia in de tijd dat Argentinië nog gebukt ging onder een militaire dictatuur. Net als in de Misa Criolla gebruikt Ramírez Argentijnse ritmes en instrumenten voor de mis, maar de Misa por la Paz is completer, langer en vooral ook universeler. De oproep tot vrede is belangrijker dan het specifiek Zuid-Amerikaanse. De mis is ook minder toegankelijk dan de andere koorwerken van Ramírez. Naast de vijf vaste misonderdelen bevat de Misa por la Paz ook elementen als een preek en een psalmen. De teksten zijn meest liturgisch en bijbels, aangevuld met een toespraak van Paus Johannes Paulus II in de homilía. Toch werd de geplande première in de Argentijnse stad Mendoza verboden door de junta – de affiches ter aankondiging hingen al aan –  vanwege de duidelijke verwijzingen naar de staatsterreur. Zo begint de mis met geweeklaag door het koor, eindigend met een gesproken bijbeltekst uit Jeremia over ‘ouders die huilen om hun kinderen en geen troost meer vinden … want ze zijn er niet meer…’, verwijzend naar de ‘dwaze moeders’ van de Plaza de Mayo..  Lees meer …

 

De Argentijnse dirigent en arrangeur Damián Sánchez maakte de koorarrangementen, Oscar Cardozo Ocampo de instrumentenarrangementen. Pater Osvaldo Catena paste de liturgische teksten aan.

Buiten Argentinië werd het complete werk voor het eerst uitgevoerd in Carnegie Hall, New York, in 1988. Het Zuid-Hollandse Leiden beleefde in 1997 de Europese première, uitgevoerd door Maestro Ramírez met tenor Javier Rodríguez en het Groot Koor van de Schola Cantorum o.l.v. Wim de Ru. Acteur Peter Tuinman sprak daarbij de in het Nederlands vertaalde gesproken teksten uit. Sinds de bladmuziek in Nederland beschikbaar is, in 2006, wordt de mis regelmatig uitgevoerd door Nederlandse koren, o.a. ter ere van de Dodenherdenking (2011, interview in het Spaans + fragmenten) en het 100-jarig bestaan van het Vredespaleis (2013).

In april 2011 kwam een CD uit met Misa por la Paz y la Justicia met de laatste vaste tenor van Ramírez, Javier Rodríguez en de Cantoría de la Merced.

Instrumenten en ritmes

Net als in zijn andere werken combineert Ramírez in de Misa por la Paz y la Justicia creoolse en indiaanse instrumenten met moderne, zelfs elektronische instrumenten. Lees meer over instrumenten …

Introducción	fragment Peter Tuinman/Javier Rodríguez 1997	lees meer over ritmes …
Kyrie	baguala-koraal	noordelijke Andes
Gloria	cueca-triste	noordwesten
Salmo Responsorial	psalm 84 en 71, geen Argentijns ritme
Aleluia	Tobaritme-baguala	noorden
Homilía	zamba	heel Argentinië
Credo	malambo	zuiden
Sanctus	(aire de) bailecito	noordelijke Andes
Agnus Dei	estilo pampeano	Pampa
Comunión	zamba	heel Argentinië
Salmo 150	chacarera	heel Argentinië