Oorsprong
Argentinië heeft meer te bieden dan tango. De bonte mengeling van volkeren in Argentinië heeft een rijk scala aan dansen en ritmes voortgebracht, vooral van Indiaanse, Spaanse en Afrikaanse oorsprong, variërend van de levendige en zeer populaire chacarera tot de gevoelige zamba. Hoewel er tegenwoordig nauwelijks meer Afrikanen in Argentinië wonen, was dat in de 19e eeuw zeker wel het geval.
Sommige ritmes komen ook elders in Zuid-Amerika voor, maar hebben in Argentinië hun eigen karakter gekregen. Ook binnen Argentinië zijn er verschillen. Iedere regio gaf zijn eigen kleur aan een muziek-of dansvorm of er ontstonden weer nieuwe vormen.
De meeste dansen zijn in de 19e eeuw ontstaan. Paren raken elkaar niet aan, maar dansen om elkaar heen, vaak met een witte zakdoek in de hand.
Indeling ritmes en dansen, hoe zoek ik een genre op deze site?
Iedere indeling van genres is willekeurig. Op deze site is geprobeerd in het menu een min of meer geografische indeling toe te passen, maar soms is dat meer naar streek van herkomst, soms meer naar de streek waar het ritme nu veel gebruikt wordt. Als je een ritme zoekt waarvan je de naam weet, kun je het beste gebruik maken van de alfabetische lijst. Bij de beschrijving staat meestal de oorsprong vermeld, iets over het muzikale karakter en voorbeelden in audio en/of video.
Argentijnse volksmuziek na 1960
De Zuid-Amerikaanse volksmuziek werd in het begin van de jaren 60 van de vorige eeuw in Europa erg populair, eerst in zijn gebruikelijke vorm: vaak vocale kwartetten die zichzelf begeleidden en die net wat gepolijster waren dan de muziek die spontaan ontstond. Zo werd in Nederland in 1961 een Edison uitgereikt aan het kwartet Los Fronterizos. In 1964 componeerde Ariel Ramírez zijn Misa Criolla met Los Fronterizos in de solopartijen. Het is nog steeds één van de meest gezongen werken bij koren overal ter wereld.
In diezelfde tijd ontstond in Argentinië de ‘nueva canción’. Musici als Atahualpa Yupanqui bliezen de volksmuziek nieuw leven in, meestal met een maatschappelijk betrokken inhoud. Ramírez presenteerde in 1967 o.a. zijn Misa Criolla in Europa. Bij deze tournee nam hij, naast Los Fronterizos, een toen nog onbekende jonge zangeres mee: Mercedes Sosa, die zou uitgroeien tot ‘de stem van Zuid-Amerika’. Voor haar componeerde Ramírez o.a. Mujeres Argentinas (Argentijnse Vrouwen 1969, met o.a. Alfonsina y el Mar) en Cantata Sudamericana (met o.a. ‘Indio Toba’, Antiguo Dueño de las Flechas).
Vanaf de jaren 90 worden de volksgenres, net als de tango, vaak gecombineerd met jazz of elektronische muziek. Soms is dit een verrijking, vaak lijkt het een ‘opleuken’ van de oorspronkelijke muziekvorm, mogelijk een teken, dat de waarde van de volksmuziek in het land van herkomst onderschat wordt.
Uitvoering van Argentijnse ritmes
De meeste folklore-genres van Argentinië zijn dansen. Dat betekent dat het ritme strikt is en het tempo vast ligt.
Ramírez combineert vaak ritmes en gebruikt soms een inleiding of overgang buiten het ritme om. Op die plaatsen, en soms aan het eind, gebruikt hij formaten en is er, vaak volop, ruimte voor tempowisselingen. Binnen het ritme kan dat juist niet! Ramírez hanteert vaak uitgesproken verschillen tussen hard en zacht.