Navidad Nuestra uitvoeren

Partituren
Van Navidad Nuestra bestaan verschillende partituren:
Argentijnse partituur 1989, arrangement Damián Sánchez (in Nederland verkrijgbaar bij St Argentijnse Muziek, geen huurpartituren). Deze versie werd door Ramírez zelf gebruikt en is te horen in de opnames met José Carreras, Mercedes Sosa en Javier Rodríguez. Voorzien van Nederlandse vertaling en uitspraakregels en aanwijzingen voor instrumenten zoals Ramírez ze in zijn concerten gebruikte. Ingezongen oefen-cd ook verkrijgbaar.
-Lawson Gould/ Capriccio. De oorsprong is onduidelijk. Waarschijnlijk heeft een Europese dirigent gevarieerd op wat hij op de eerste plaatopname hoorde. Mogelijk had dat te maken met de slechte verkrijgbaarheid van partituren uit Argentinië. We kunnen deze partituur niet aanraden.
– Arrangement voor vrouwenkoor verkrijgbaar bij de St Argentijnse Muziek op basis van de Argentijnse versie.
Lees meer over achtergronden partituren …

Bezetting
– koor SATB. Er zijn bij de Stichting Argentijnse muziek ook partituren voor vrouwenkoor SSMA verkrijgbaar.
– tenor of sopraan, bij voorkeur met folkloregeluid
– klavecimbel of piano
– accordeon
– contrabas (vaak vervangen door basgitaar)
percussie: bombo, caja, maar ook diverse kleine percussie-instrumenten zoals chas chas, güiro, maracas, een met zaad gevulde peul etc.
– gitaar
charango (een snaarinstrument uit de Andes)
– vaak sikus (de Zuid-Amerikaanse dubbele panfluit)

Lees meer over Argentijnse instrumenten …

In Nederland zijn verschillende, meestal Zuid-Amerikaanse, groepen die regelmatig de Misa Criolla begeleiden.
Omdat de accordeon alleen in het eerste deel gebruikt wordt kiezen koren er soms voor die weg te laten. De partij is over te nemen door een piano, maar de accordeon is wel typisch voor het ritme van de chamamé.
Lees meer over ritmes…

Instuderen
Navidad Nuestra is ritmisch wat makkelijker dan de Misa Criolla, maar de Spaanse tekst maakt het voor veel koorzangers toch pittig, vooral in het snelle Driekoningenlied. Een samenvatting van de inhoud is te vinden op de pagina tekst Navidad Nuestra.
De meeste ritmes zijn oorspronkelijk dansen. Dat betekent dat het tempo strikt is. Aan het einde van een deel of ritme gebruikt Ramírez wel vaak fermaten.
Voor Nederlandse dirigenten is de improvisatie van solist en/of instrumentalisten soms een verrassing. Voordeel van de improvisatie is dat de meeste begeleidingsgroepen ook hun spel kunnen aanpassen om een koor zo nodig meer ritmische steun te geven. Een zanger met de neus in de partituur in plaats van richting dirigent kan de mis onmogelijk goed zingen! Thuis studeren op de teksten en luisteren naar een goede (oefen-)cd helpt enorm.

cd Misa por la Paz/ Navidad

De cd’s van Javier Rodríguez, José Carreras en Mercedes Sosa zijn goed bruikbaar. Oefen-cd’s per stemsoort zijn voor het Argentijns arrangement verkrijgbaar bij de Stichting Argentijnse Muziek voor gemengd koor en voor vrouwenkoor.

Akoestiek en geluidsversterking
Koren treden vaak op in kerken. Voor klassieke stukken is dat uitstekend, maar de combinatie van koorzang en percussie geeft al gauw een kakofonie van geluid. Het probleem is het grootst voor de achterste rijen van het publiek. Bovendien valt de gitaar weg tegen een piano en een koor. Ramírez zelf gebruikte altijd geluidsversterking.
Navidad Nuestra in een klein kerkje is te proberen met alleen lichte versterking van de gitaar. Gebruik dan liever een piano dan een vleugel.
In een grote kerk (meer dan ca 300 plaatsen) is goede geluidsversterking onontbeerlijk. Ook goede geluidstechnici hebben meestal geen ervaring met de combinatie van moeilijkheden die werken in een kerk met deze muziek oplevert. Een theaterzaal is voor deze muziek bijna altijd beter. De meerkosten worden veelal deels terugverdiend doordat de kostbare geluidsapparatuur daar al aanwezig is. Pas op: een akoestische zaal heeft veelal hetzelfde probleem als een kerk!